Design

Als je deze muren zou kunnen horen

Steven Saftig

Global Head of Editorial

Toen we samen met IKEA begonnen aan de ontwikkeling van de SYMFONISK schilderijlijst - onze platte speaker die tegelijkertijd een kunstwerk is - was er een duidelijke wens: hij mocht niet dikker zijn dan 60 mm. Ontdek hoe we een paneelspeaker maakten die alles behalve vlak klinkt.

Bij Sonos ontwerpen we elke speaker om eruit te zien als een kunstwerk. En bij de nieuwste toevoeging aan het SYMFONISK-assortiment, dat we samen met IKEA ontwikkelen, hebben we die ontwerpfilosofie letterlijk genomen. Dat is dan ook het mooie aan de samenwerking met IKEA: we bedenken innovatieve manieren om speakers te ontwerpen die niet alleen ongelooflijk klinken, maar er ook uitzien als een knap staaltje interieurdesign.

Na het succesvolle debuut van SYMFONISK in 2019 – met de introductie van de tafellamp- en boekenplankspeakers – waren we enthousiast om nog meer onverwachte mogelijkheden te vinden om huizen te voorzien van geweldig geluid. De ontwikkeling van de nieuwste SYMFONISK begon met het bestuderen van klantonderzoek, waaruit bleek dat er bepaalde plekken in een huis zijn waar een traditionele speaker niet altijd even goed past. Daar werden verschillende redenen voor gegeven, variërend van te weinig ruimte op een kast, tot een gebrek aan stopcontacten en het feit dat technologie niet per se past in het beoogde design van een specifieke ruimte. Met dit in gedachten gingen de akoestische technici van Sonos en de productontwerpers van IKEA op zoek naar het antwoord op de volgende vraag: hoe verbergen we een speaker terwijl hij toch voor iedereen zichtbaar is? Tijdens de gezamenlijke uitwerking van het idee kwamen we uit bij een speaker die net als een schilderij aan de muur kan worden gehangen. Maar dat bracht een aantal uitdagingen met zich mee, want hoe ontwerp je een speaker die dun genoeg is om aan de muur te hangen? IKEA voerde de berekeningen voor het concept uit en kwam tot een maximale diepte van 60 millimeter.

“De uitdaging bij het creëren van zo'n dunne speaker, is dat hij ruimte nodig heeft om geluid te maken”, vertelt Sara Morris, Principal Product Manager bij Sonos. “Want uiteindelijk produceert een speaker geluid door lucht in beweging te brengen. En hoe minder ruimte je hebt om die lucht te bewegen, des te duurder het wordt. We moesten dus creatief zijn.” Die beperkingen schrokken de technici bij Sonos allesbehalve af. Integendeel: ze kregen er juist energie van.

Het eetkamerdilemma

Toen ze aan de slag gingen met de ontwikkeling moest het team een vrij voor de hand liggend feit accepteren: gebruikers zouden de schilderijlijstspeaker precies daar plaatsen waar ze thuis een kunstwerk zouden willen hangen. En dat hoeft niet de plek te zijn waar je normaal een speaker plaatst. Chris Davis, Senior Director Audio Engineering bij Sonos legt uit: “Bij een normale speaker is het niet zo lastig om je in te beelden waar iemand ‘m gaat installeren, maar als het gaat om iets dat aan de muur hangt, dan gaat er een ander keuzeproces aan vooraf. Je denkt meestal: daar is plek, dus daar ga ik hem hangen. Het was aan ons om te bedenken hoe we het product zo flexibel en functioneel mogelijk konden maken.”

Hij vervolgt: “Als je in je eetkamer een speaker aan de muur hangt, heeft iemand die er recht voor zit een heel andere ervaring dan iemand die een stukje verder weg zit. Daarom was het de uitdaging om een speaker te bouwen met een geluidsdekking die voor iedereen in die ruimte even breed en consistent zou zijn. Op die manier hoort degene die er recht voor zit niet te veel hoge tonen, en de persoon aan de andere kant van de kamer niet alleen een doffe beat.”

De tuinslangoplossing

Eén van de belangrijkste dingen waar het team mee aan de slag moest, waren de hoge tonen die een tweeter produceert. Sara heeft er een herkenbare uitleg voor: “Bij geluid gaan lage tonen alle kanten op, terwijl hoge tonen zich maar in één richting bewegen. Denk maar eens aan wanneer je buren een feestje geven. Bij jou thuis hoor je dan waarschijnlijk vooral de baslijn, maar je herkent niet welk specifiek nummer er wordt gespeeld omdat je de zang of een van de andere hogefrequentie-elementen van het nummer niet kunt horen. Ben je op het feestje en sta je dicht bij de speaker, dan weet je precies waar het geluid vandaan komt omdat de hoge tonen recht op je afkomen.”

Om te voorkomen dat de SYMFONISK schilderijlijst oncomfortabel zou klinken als je er recht voor zit, heeft het team twee dingen gedaan met de tweeter. Eerst hebben ze er een unieke geometrische vorm omheen gebouwd. Daarna hebben ze er een stervormige 'lens' overheen geplaatst. Beide oplossingen zorgen ervoor dat de hoge tonen door de hele kamer worden verspreid, zodat er een stabielere geluidsbeleving wordt gecreëerd. Waar je ook staat, wie er ook maar luistert. Het maakt niet uit hoe dichtbij of veraf ze zich van de speaker bevinden. Sara: “Het is net als wanneer je je duim houdt op het water dat uit een tuinslang komt. Het water (of in dit geval het hogefrequentiegeluid) wordt uiteen gedreven, waardoor het gelijkmatiger door de hele ruimte wordt verspreid. Op die manier krijgt iedereen in de kamer een fijne nevel over zich heen, in plaats van dat één persoon kleddernat wordt.”

Onverwachte voordelen, platte complicaties

Hoewel de beperkte diepte van de schilderijlijst op andere gebieden voor restricties zorgde, maakte het totale oppervlakte van de speaker ook iets bijzonders mogelijk: veel bass. Maar: ieder voordeel heeft zijn nadeel, want net als bij alle Sonos-speakers was het produceren van een goed gebalanceerd, natuurlijk geluid cruciaal voor deze SYMFONISK-speaker. “De keerzijde is dat iets wat groot en plat is, vaak de neiging heeft om te buigen”, vertelt Chris.

“Daarom hebben we veel werk gestopt in de constructie binnenin de speaker. Er zijn ribben en flink wat bevestigingspunten toegevoegd zodat je iets krijgt dat én goed in elkaar blijft zitten, én niet vervormt of gaat golven als het geluid maakt.” Het team heeft daarbij een woofer gebruikt die de perfecte hoeveelheid bass zou produceren - zonder dat de midden- en hoge tonen te veel naar de achtergrond zouden verdwijnen.

Een inflexibele benadering van flexibiliteit

Hoewel de constructie van de schilderijlijst niet té flexibel mag zijn, wilden Sonos en IKEA dat de manieren waarop mensen de speaker plaatsen en gebruiken zo flexibel mogelijk is.

Met verwisselbare illustraties en verschillende plaatsingsmanieren (horizontaal, verticaal, aan de muur, op een kast of of de vloer) is de schilderijlijst ontworpen om in ieder huis een overvloed aan opties te bieden. Daarom wordt elke plaatsing ondersteund door subtiele maar handige oplossingen, zoals een speciale kabelgoot en verstelbare pootjes.

Ook is de nieuwe SYMFONISK-speaker makkelijk toe te voegen aan je bestaande Sonos-systeem. Zo kun je hem groeperen met andere speakers in huis, of kun je er twee koppelen als achterste speakers in een home cinema-systeem als je maar weinig ruimte hebt achter je bank. Combineer dat met tientallen streamingdiensten, Apple AirPlay 2, directe bediening via je favoriete apps en Trueplay-tuning, en het resultaat is een van onze meest veelzijdige speakers tot nu toe.

Buiten het denkwerk en de inspanningen die nodig waren om een platte speaker zo goed te laten klinken, waren de aandacht en expertise die IKEA in de esthetiek en de uitstraling hebben gestoken essentieel. Wil je meer weten over hoe IKEA en Sonos iets maakten dat mooi genoeg is om aan de muur te hangen, lees dan hier meer op IKEA Today.