Bij het horen van de term surround sound denk je misschien aan een systeem waarbij er aan alle kanten speakers staan opgesteld. Voor, achter, links en rechts. Zo'n opstelling zorgt voor een meeslepende luisterbeleving, maar houdt geen rekening met een andere belangrijke dimensie: hoogte. In deze gids vertellen we je meer over hoogtekanalen, die verticaliteit toevoegen aan de geluidsbeleving en een home cinema-ervaring mogelijk maken die lijkt op een levensechte situatie.

Wat zijn speakerkanalen?

Een surround sound-systeem werkt omdat het de luisteraar omringt met verschillende audiopunten. Deze punten worden speakerkanalen genoemd. Aan de hand van het aantal speakerkanalen kun je bepalen hoe 'meeslepend' een audiosysteem voelt voor de luisteraar. Over het algemeen geldt: hoe meer speakerkanalen, des te meeslepender het systeem.

Waar speakers geplaatst worden is ook belangrijk, hoewel dat gestandaardiseerd is voor de meest voorkomende surround sound-configuraties. Een standaard 5.1 surround sound-systeem bestaat uit vijf speakerkanalen op oorhoogte en één subwoofer. De kanalen worden als volgt geplaatst:

• Drie voorkanalen (links, midden en rechts)
• Twee achterkanalen (links en rechts)
• Eén subwoofer

Een andere configuratie die je vaak tegenkomt is de 7.1-installatie, met twee extra kanalen op oorhoogte om eventuele gaten in de geluidsbeleving op te vullen.

Maar als je meer kanalen wilt toevoegen, hoeft dat nog niet te betekenen dat je ook meer speakers moet hebben. Sommige speakers en soundbars kunnen meerdere kanalen produceren. Een Sonos-soundbar, bijvoorbeeld, neemt in zijn eentje de drie voorkanalen (links, rechts en midden) voor zijn rekening.

Maar een echt meeslepende geluidsbeleving hangt af van meer dan alleen kanalen op oorhoogte. Je kunt ook kanalen toevoegen boven oorhoogte. Deze zogenoemde hoogtekanalen kunnen een surround sound-installatie uitbreiden met een volledig nieuwe dimensie.

Wat zijn hoogtekanalen?

Simpel gezegd is een hoogtekanaal een audiopunt dat zich boven de luisteraar bevindt. Deze audio kan rechtstreeks afkomstig zijn van een plafondspeaker (zoals bij veel inbouwinstallaties), maar voor hoogtekanalen heb je niet noodzakelijkerwijs luidsprekers boven je hoofd nodig.

Ontwikkelingen op gebied van ruimtelijke audio hebben geleid tot nieuwe mogelijkheden voor het toevoegen van hoogtekanalen aan een surround sound-systeem. Op objecten gebaseerde geluidstechnologie, zoals Dolby Atmos, wijst specifieke geluiden toe aan specifieke locaties in een ruimte. Speakerdrivers die zich op oorhoogte bevinden, kunnen dan bepaalde geluiden omhoog richten. Zo weerkaatsen ze tegen het plafond en bereiken ze van bovenaf het oor van de luisteraar. Dat creëert een echt driedimensionaal geluidsveld, met geluiden die van alle kanten en vanaf verschillende hoogtes worden geprojecteerd.

Om deze extra hoogtedimensie aan te duiden, bevatten veel speakerconfiguraties nu een derde cijfer. Een 7.1.4-configuratie bestaat bijvoorbeeld uit:

• Zeven speakerkanalen op oorhoogte
• Eén subwoofer
• Vier kanalen boven oorhoogte

Hoe krijg je thuis hoogtekanalen?

Als je denkt dat je voor een 7.1.4-installatie veel speakers moet aanschaffen, dan hebben we goed nieuws. Je kunt deze configuratie ook realiseren met drie speakers en een subwoofer.

Je moet dan wel kiezen voor een soundbar en speakers die de ruimtelijke audio-capaciteiten van Dolby Atmos ondersteunen. Natuurlijk kun je ook plafondspeakers toevoegen als je de voorkeur geeft aan een inbouwoplossing. Laten we die opties eens wat beter bekijken.

Het kiezen van de juiste speakers of soundbar

Het installeren van speakers in je plafond is de meest voor de hand liggende manier om hoogtekanalen aan je home cinema-systeem toe te voegen. Het is een logische keus als je de voorkeur geeft aan een discrete maatoplossing die opgaat in je interieur. Maar voor deze optie heb je waarschijnlijk wel een professionele installateur nodig en het is een minder flexibele oplossing als je ooit je sound system wilt verplaatsen.

Voor de meeste mensen is het gebruik van speakers die Dolby Atmos ondersteunen een veel gemakkelijkere manier om te genieten van écht meeslepend geluid. Je kunt een 7.1.4 home cinema-systeem realiseren met de volgende Sonos-configuraties:

• 1x Beam (Gen 2) + 2x Era 300 + 1x Sub
• 1x Beam (Gen 2) + 2x Era 100 + 1x Sub of Sub Mini

Voor ongekend meeslepend geluid dat net zo goed klinkt als in de bioscoop, produceert Arc Ultra een 9.1.4 surround sound-beleving met alleen de soundbar. Combineer 'm met twee Era 300's en Sub 4 en je hebt een luisterbeleving die je moet horen om het te geloven.

Een aantal van deze configuraties wordt verkocht als meeslepende speakersets. Je hoeft de speakers dan niet elk apart te kopen.

Dolby Atmos-compatibele content streamen

Als je inderdaad kiest voor een met Dolby Atmos compatibele installatie, moet je wel opletten of je content is gemixt in Dolby Atmos. Anders klinkt je systeem nog steeds goed, maar hoor je mogelijk weinig verschil tussen de hoogtekanalen en die op oorhoogte.

Film- en tv-streamingdiensten blijven hun Dolby Atmos-ondersteunde bibliotheken uitbreiden en je zou een groeiende bibliotheek met opties moeten vinden op Netflix, Disney+, Apple TV en Amazon Prime Video. Sommige muziekstreamingdiensten, zoals Apple Music en Amazon Music, streamen ook een selectie nummers in ruimtelijke audio.

Ervaar nieuwe hoogten met Sonos

Met de ontwikkeling van ruimtelijke audiotechnologieën zoals Dolby Atmos zijn we aanbeland in een nieuw tijdperk van surround sound. Eentje waarin we nieuwe dimensies toevoegen aan de home audio-beleving. Hoogtekanalen zijn de belangrijkste ontwikkeling in dit tijdperk, en je hebt geen complexe speakerinstallaties boven je hoofd nodig om ze aan je thuissysteem toe te voegen. Wil je een nieuwe dimensie toevoegen aan je geluidsbeleving? Neem dan per telefoon of chat contact op met een Sonos-expert.