Brian Eno verlegt al vijf decennia zijn grenzen, en als musicus, componist, producer en visueel kunstenaar hij innoveren. Keer op keer. In The Lighthouse, zijn samenwerking met Sonos Radio, komen verschillende van de concepten terug die zijn werk hebben gedefinieerd. Van onbevangen experimenten en de zintuiglijke overlappingen tussen geluid en zicht tot het gebruik van technologie om nieuwe vormen van creativiteit te verkennen. Maar: de samenwerking is meteen ook een gedurfde stap voorwaarts. Er wordt gebruikgemaakt van een schat aan niet eerder uitgebracht werk en op een willekeurig gegenereerde nieuwe geluidswerelden.

In een exclusief programma voor Sonos Radio vertelt Eno ons waardoor hij zich liet inspireren voor The Lighthouse. Tijdens het interview met curator en recensent Hans-Ulrich Obrist komen allerlei onderwerpen langs. Van jeugddromen over taperecorders tot muziek als onderdeel van een oneindig proces. Klik hier om naar het hele gesprek te luisteren. Klik hier om naar hun hele gesprek te luisteren.

“In tegenstelling tot veel anderen die na de kunstacademie de muziek in gingen, bleef ik me bezighouden met mijn visuele kunst. Geleidelijk aan merkte ik dat de twee kunstvormen steeds dichter bij elkaar kwamen, en op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik muziek wilde maken die leek op schilderen en schilderijen wilde maken die leken op muziek. Ik denk dat het te maken had met het begrijpen van ‘tijd’. Wat gebeurt er als een schilderij heel langzaam verandert? Het wordt anders zodra je iets aanpast. Je wordt erdoor gedwongen om te blijven staan en er langer naar te kijken. En daardoor ging ik spelen met licht.”

“Een van de dingen die ik graag doe, is een technologie nemen die is ontwikkeld voor een bepaald doel en dan kijken of je er iets anders mee kunt.”

“Ik kan me de eerste keer dat ik een taperecorder zag heel duidelijk herinneren. Ik vond het zo bijzonder dat muziek op die manier kon worden opgeslagen En het volgende wat ik dacht was natuurlijk: wat zou er gebeuren als je hem achterstevoren afspeelt?”

“In de late jaren zeventig begon ik met video te werken. Ik liet wat er gebeurde, ongeacht wat dat was, gewoon plaatsvinden voor de camera. Ik woonde in die tijd aan West 8th Street in New York en mijn appartement lag op het zuiden Ik nam mijn camera en legde die op zijn kant met de lens naar het centrum gericht. Toen dacht ik: nou, ik draai gewoon de tv om, en plotseling keek ik geen televisie meer. Ik keek naar een beeld.”

“Iets wat me bij al mijn installaties erg bezig heeft gehouden, was hoe ik ervoor kon zorgen dat mensen langer blijven kijken. Ik wilde niet dat mensen slechts een snelle blik wierpen om vervolgens weer door te lopen naar het volgende schilderij. Dat had natuurlijk te maken met muziek. Muziek drukt uit dat er iets verandert. Het zorgt ervoor dat mensen hun tempo vertragen, hetgeen volgens mij ontzettend nuttig is.”

“Wat me heel duidelijk werd, was dat het idee van kunst als een statisch, constant, voltooid iets mij niet meer boeide. Klassieke muziek wordt op dezelfde manier ontworpen als architectuur. Met een helder doel voor ogen. De componist weet vaak precies hoe het zal zijn als het af is. Maar de muziek die [Steve] Reich en [Terry] Riley en anderen componeerden leek meer op tuinieren. Het was alsof ze zeiden: ‘Hier heb je wat zaadjes, die ga ik planten en dan eens kijken wat er gebeurt.’ Ik begon te begrijpen dat ik eerder een tuinier was dan een architect. En dat denk ik nog steeds.”

“Tekenen is belangrijk voor me omdat het de snelste manier is waarop ik dingen kan uitzoeken. Een groot deel van het werk dat ik maak begint met tekenen. Ook muziek.”

“Ik bedenk dingen als vormen en systemen en kijk vervolgens hoe die systemen in elkaar grijpen. Als ik daar een tekening van maak, ziet het er dan interessant uit? Ziet het eruit als iets waarnaar ik zou willen luisteren? De hedendaagse manieren van muziek maken lijken eigenlijk meer op schilderen dan op traditionele muziek.”

“Ik maak dingen pas af als ik weet wat ze moeten gaan doen in de wereld. Wat wordt dit? Waar verandert het in? Als ik dit doe, wat gebeurt er dan? Mijn archief met niet eerder uitgegeven werk bevat 7.502 muziekstukken. Ze zijn geen van alle af, maar als ik iets wil maken voor een specifieke opdracht, begin ik meestal met één van die stukken. Dan zeg ik: oké, ik denk dat ik hier wel dit of dat van kan maken.”

“Ik weet niet hoe je moet mediteren dus ik weet niet of het hetzelfde is, maar wat ik wel fijn vind is om mijn geest de vrije loop te laten. En dat betekent ten eerste dat ik niet denk aan al het nieuws dat er gaande is. Ik wil niet verkeren in een wereld waar er contant iets gebeurt en met de dingen van anderen bezig zijn. Ik zoek kansen om weer als een kind te kunnen denken. Dat betekent niet dat je dom wordt of minder volwassen of zo. Maar ik denk dat je minder in beslag wordt genomen door bepaalde zaken en meer openstaat voor gevoelens. Dat je meer openstaat voor je eigen diepere gedachten. De dingen waarvan je weet dat ze er altijd zijn en vaak geen aandacht aan schenkt.”

The Lighthouse staat voor Brian Eno's continue verkenning van deze kinderlijke, meditatieve ruimte. Een uniek geluidslandschap dat aan de ene kant voortkomt uit het rusteloze experimenteren dat ten grondslag ligt aan zijn kunst en aan de andere kant uit de rust die in ons allen wacht om herontdekt te worden.

Start je gratis proefabonnement op Sonos Radio en ontdek vandaag nog wat The Lighthouse te bieden heeft.