Misschien is het je opgevallen dat er de laatste tijd meer muziekstreamingdiensten zijn die adverteren met 'lossless audio’. Met het verbeteren van de technologie zijn er meer diensten gekomen die hun muziekbibliotheken konden verbeteren door hi-res-formaten te ondersteunen. Dat is goed nieuws voor de miljoenen muziekliefhebbers voor wie streamen de standaard manier is geworden om naar muziek te luisteren. Maar om optimaal te profiteren van deze verschuiving helpt het om te weten wat lossless audio nou eigenlijk is, en of je favoriete streamingdienst het ook daadwerkelijk ondersteunt.

Lossless audio kan een verwarrende term zijn, vooral nu zoveel streamingdiensten verschillende abonnementen introduceren die onderscheid maken tussen 'lossy' en ‘lossless' bestandsformaten. Het idee is dat lossless audio een betere kwaliteit inhoudt, en over het algemeen is dat ook zo. Maar het helpt als je op de hoogte bent van het wat en waarom voordat je in aller haast je audiosysteem upgradet.

Laten we eerst definiëren wat lossless audio is en bekijken wat je nodig hebt om er thuis naar te luisteren.

Wat is lossless audio?

De term 'lossless audio' beschrijft gecomprimeerde audiobestanden die alle audio-informatie van de oorspronkelijke opname behouden. In tegenstelling tot 'lossy audio’, wat gecomprimeerde bestandsformaten beschrijft die een deel van de oorspronkelijke audio-informatie verwijderen.

Het is belangrijk om te weten dat zowel lossless als lossy audiobestanden worden gecomprimeerd. Daarbij wordt de grootte van het bestand verkleind zodat het minder opslagruimte inneemt. Comprimeren heeft zeker zijn voordelen: bestanden kunnen makkelijker lokaal worden opgeslagen en er is minder bandbreedte nodig om zonder onderbrekingen te kunnen streamen. Maar het compressieproces kan ook leiden tot het verlies van sommige audiogegevens, wat door sommigen kan worden waargenomen als mindere kwaliteit.

Wat gaat er verloren bij een 'lossy' audiobestand?

Om te begrijpen wat er verloren gaat bij een 'lossy' bestand, helpt het om te weten hoe samplesnelheid en bitdiepte werken. Samen vertellen deze twee metingen ons iets over de geluidskwaliteit van een digitaal audiobestand.

• Samplesnelheid: Digitale audiobestanden nemen een bepaald aantal snapshots van de oorspronkelijke geluidsgolf van opnamen en voegen die vervolgens samen tot een reproductie van de oorspronkelijke opname. Hoe meer snapshots er worden genomen, des te hoger de samplesnelheid, en hoe hoger de samplesnelheid, des te hoger de kwaliteit
• Bitdiepte: Wat ook meetelt is of elke snapshot de geluidsgolf volledig of slecht gedeeltelijk vastlegt. Van digitale opnames die meer van het bereik tussen luid en stil vastleggen, wordt gezegd dat ze een hogere bitdiepte hebben, wat ook leidt tot een hogere kwaliteit.

Combineer een hoge samplesnelheid met een hoge bitdiepte en je krijgt een gecomprimeerde digitale weergave die in principe niet te onderscheiden is van de originele opname. Met andere woorden, je krijgt dan 'lossless audio'. Maar als het compressieproces de voorkeur geeft aan een lagere samplesnelheid en bitdiepte om een kleinere bestandsgrootte te verkrijgen, kan dit resulteren in een 'lossy' audiobestand.

Waar kan ik toegang krijgen tot lossless audio?

Lossless audio wordt al geboden door een aantal populaire streamingdiensten. Apple Music, bijvoorbeeld, prijst een eigen lossless audiocompressie technologie aan die Apple Lossless Audio Coded (ALAC) heet. Amazon Music-abonnees kunnen ook toegang krijgen tot lossless audio in twee verschillende kwaliteiten: High Definition en Ultra High Definition..

Zowel Apple Music als Amazon Music definiëren 'lossless audio' als cd-kwaliteit (of 16-bit) en hoger. Bij cd's denk je misschien niet aan de meest geavanceerde technologie, maar de standaardkwaliteit van cd's werd oorspronkelijk gezien als zo hoog dat het menselijk oor geen verschil kon waarnemen tussen cd-kwaliteit en de originele opname. Uit recent onderzoek blijkt dat sommige mensen door te trainen nog beter kunnen horen, maar als je de kortste route zoekt naar lossless audio, overweeg dan om je oude cd-collectie af te stoffen.

Is lossless audio beter dan standaard audio?

Kort gezegd, ja. Lossless audio biedt een betere en rijkere geluidsbeleving dan lossy audio-alternatieven, die de 'gewone audio'-standaard zijn geworden dankzij de opkomst van streamingdiensten.

Maar voor de beste luisterbeleving is er niets beters dan een speaker van goede kwaliteit. Het verschil tussen een ALAC-bestand van Apple en een Ultra High Definition-bestand van Amazon is relatief klein, maar de ingebouwde speaker van je mobiele telefoon zal aan geen van beide recht doen. Als je echt wilt profiteren van lossless audiotechnologie, dan heb je apparatuur nodig die ermee overweg kan.

Wat heb ik nodig om te luisteren naar lossless audio?

Lossless audio ligt nu veel meer binnen bereik dan vroeger, en je zou daar niets anders voor nodig moeten hebben dan een speaker of koptelefoon van goede kwaliteit. Aangezien lossless audio een breder frequentiebereik dekt dan lossy audio, moeten je speakers frequenties binnen het volledige bereik van het menselijk gehoor aankunnen (over het algemeen 20 Hz tot 20 kHz).

Met Sonos-producten kun je zelfs draadloos luisteren naar lossless audio. Onze draadloze speakers en soundbars ondersteunen allemaal het afspelen van lossless audio.

Kun je lossless afspelen via bluetooth?

Ja, maar dit was niet altijd zo. Het is heel erg lastig om audiogegevens te versturen via bluetooth zonder enige compressie, daarom ondersteunen de meeste bluetoothspeakers en -oordopjes geen lossless audio. Sonos Ace behoort tot een relatief klein groepje koptelefoons dat lossless audio kan afspelen via een bluetoothverbinding. Voor andere koptelefoons en speakers zoals Sonos Move 2, kan bluetooth nog steeds een indrukwekkend helder geluid produceren, maar voor de beste geluidsbeleving kun je beter kiezen voor een wifiverbinding.

Lossless vergeleken met andere typen audio

Je hebt misschien wel eens gehoord van andere termen die worden gebruikt om audio van hoge kwaliteit te beschrijven, maar hoe verhouden termen als 'hifi' en 'ruimtelijke audio' zich tot lossless? Laat we daar eens naar kijken.

Lossless en hifi-audio

Omdat de term 'lossless' specifiek betrekking heeft op de compressie van digitale bestanden, beschrijft lossless audio doorgaans audioformaten waarbij niets van het oorspronkelijke signaal verloren gaat tijdens het comprimeren. Je zou een audiocoderingsformaat zoals Apple Lossless Audio Codec (ALAC) kunnen beschrijven als 'lossless', maar je zou de term niet gebruiken om bijvoorbeeld een set premium speakers te beschrijven.

High-fidelity audio - of hifi, in het kort - beschrijft meestal een volledig systeem (of installatie) dat in staat is om audio van de originele opname met een hoge mate van nauwkeurigheid te reproduceren. Een hifi-installatie zou dus bestaan uit speakers, een versterker en andere fysieke audiocomponenten.

Lossless en hi-res audio

Hi-res audio houdt verband met lossless audio maar is niet precies hetzelfde.

Eerder vertelden we dat compressie een lossy audiobestand of een lossless audiobestand kan opleveren. Maar een audiobestand hoeft helemaal niet gecomprimeerd te worden. Ongecomprimeerde formaten kunnen nog hogere bitdiepten en samplesnelheden ondersteunen dan sommige lossless audioformaten.

Vaak wordt de term 'hi-res audio' gebruikt om zowel 'lossless' als ongecomprimeerde formaten aan te duiden die een bepaalde geluidskwaliteit bieden - meestal beter dan die van een cd.

Lossless en ruimtelijke audio

Ruimtelijke audio beschrijft een meeslepende, driedimensionale luisterbeleving die je het gevoel geeft dat geluiden vanuit alle richtingen komen. Ruimtelijke audio-technologieën zoals Dolby Atmos voegen een gevoel van hoogte toe aan een audioweergave die daardoor nauwer overeenkomt met hoe je geluid in het werkelijke leven hoort. Dit kan een indrukwekkende functie zijn van een home cinema-systeem, maar het gaat hierbij niet om compressie.

Ervaar ruimtelijke audio met Sonos

Lossless audio is de laatste jaren een veelbesproken onderwerp geworden, omdat mensen zich realiseren dat zelfs de beste geluidssystemen lossy streamingkwaliteit niet kunnen compenseren. Het goede nieuws is dat meer en meer streamingdiensten hun eigen lossless formaten lanceren. De dag dat lossless audiocompressie de standaard wordt laat waarschijnlijk niet meer zo lang op zich wachten. Om jezelf daar op voor te bereiden, kun je upgraden naar een Sonos-speaker of -soundbar die lossless audiokwaliteit kan ondersteunen via wifi.