Ik was net bij mijn familie op bezoek geweest toen ik in de trein naar Santa Barbara de e-mail kreeg van onze HR directeur: “We willen dat alle medewerkers vanuit huis gaan werken.” Over een kleine twee maanden zouden we Sonos Arc wereldwijd lanceren. Ik had nog niet eens gehoord hoe hij klonk. Wanneer ik voor de blog over onze producten schrijf, wil ik altijd zelf beleven hoe ze werken en klinken. Ik wil je namelijk kunnen vertellen hoe het is om ze in huis te hebben en ze onderdeel van je leven zijn. Hoe kon ik nou over onze nieuwste home cinema-speaker schrijven als ik er nog nooit naar had geluisterd? Om eerlijk te zijn begreep ik ook nog steeds niet echt wat Dolby Atmos, een van de interessantste functies van Arc, precies was. Dus toen ik die e-mail kreeg waarin we gevraagd werden om alles wat we nodig hadden vóór het einde van de dag mee te nemen van kantoor raakte ik in paniek. Ik begon driftig mijn collega’s te appen.

“Hé, heeft iemand nog een van onze nieuwe, supergeheime speakers liggen? Zo een die erom vraagt meegenomen te worden? En wel nu?

Nu ik dit schrijf zie ik de beelden voorbijflitsen als een filmische montage vol geheime kasten en product-overhandigingen. Eindelijk had ik een Arc te pakken. Precies één uur voordat ons kantoor op slot ging.

Het uitpakken van Arc: Een uniek design. En 76.000 aparte gaatjes.

Thuis begon ik aan een van mijn favoriete onderdelen van de installatie van een nieuw Sonos-product: het uitpakken. Bij Arc was dat net zo spannend en indrukwekkend als ik had gehoopt. Wat nog veel belangrijker is: we zijn nieuwe manieren blijven zoeken die de impact op het milieu minimaliseren. En dat valt je direct op als je de doos openmaakt. “Voor Arc konden we met een schone lei beginnen bij het ontwerpen van de verpakking”, zoals Michelle Enright, Senior Design Manager Packaging Experience het omschrijft. “We hebben een constructie gecreëerd die voor 96,1% uit papier bestaat. Daarbij gebruikten we geen piepschuim, ondanks dat dit makkelijker en goedkoper zou zijn geweest.”

Toen ik de laatste laag beschermend verpakkingsmateriaal verwijderde zag ik hem dan eindelijk liggen. Ik had al honderden foto’s van Arc voorbij zien komen, maar omdat het design zo geraffineerd is wist ik niet zeker wat ik moest verwachten als ik hem in het echt zou zien. Ik droeg hem voorzichtig naar mijn tv-meubel, zette hem voor mijn tv neer (je kunt Arc ook aan de muur bevestigen) en deed een paar stappen achteruit. Er is iets bijzonders aan het design van Arc: het is namelijk lastig om de vorm te omschrijven. Het is geen ‘doos’. Het is geen rechthoek. Het is zelfs geen cilinder. Het lijkt bijna of hij beweegt. Alsof hij een golvende beweging maakt. Het gevolg is dat het niet voelt alsof Arc probeert te concurreren met, of op te vallen tussen, de rest van je home cinema-installatie. Of zoals Kitty Suidman, Director, Color Material and Finish het uitlegt: “Het ontwerp is doelgericht een naadloos, zacht herkenbaar profiel. Het voelt als een meubelstuk in je huis.”

Ik begon om Arc heen te lopen. Vanuit elke hoek waaruit ik ernaar keek werd een andere dimensie van het design zichtbaar. Hij heeft geen harde randen, grote uitsteeksels of rare holtes. Hij is simpelweg prachtig. Dat bleek dan ook de bedoeling te zijn. “We hanteren een 360-graden-benadering”, vertelt Philippe Vossel, Industrial Designer bij Sonos. “Het doet er niet alleen toe waar je voor het eerst naar de speaker kijkt; het doet er allemaal toe. Als je Arc eerst vanaf de zijkant ziet, dan doet dat ertoe. Als je hem aan de muur bevestigt en je hem eerst vanaf de onderkant bekijkt, is dat net zo belangrijk.” Vossel en het Industrial Design-team hebben ook goed nagedacht over hoe je oog langs het design glijdt. “We wilden er zeker van zijn dat je niet afgeleid raakt door lompe details. Waar het om draait is hoe die details samenkomen zodat we een visueel verhaal over geluid kunnen vertellen.”

Er is nog iets dat je moet weten over het design van Arc. Ieder Sonos-product is het resultaat van een creatief samenwerkingsproces tussen wat de hardware- en softwareteams in de speaker willen stoppen, en hoe het designteam wil dat hij eruitziet. In Arc zit heel veel technologie verstopt (daar kom ik zo op terug), en de grille is de brug die de twee belangen samenbrengt. Het is hét onderdeel dat al die geweldige technologie omhult, en ervoor zorgt dat de speaker er net zo naadloos en mooi uitziet als alle andere Sonos-producten. Voortbouwend op het succes van de technologische ontwikkelingen die we bij de grilles van Play:5 en Playbase hebben doorgevoerd, bestaat de grille van Arc uit één naadloze plaat die voorzichtig is vormgegeven en is voorzien van meer dan 76.000 individuele gaatjes. Dat zorgt voor uitzonderlijk geluid én draadloze prestaties. “Het is de nieuwste evolutie van iets waar we al jaren aan werken”, aldus Dana Krieger, Senior Director of Design, Product.

Muziek met Arc: meer ruimte voor kleur

Ik heb Arc halverwege mijn werkdag geïnstalleerd, dus ik kon niet meteen een hele film of tv-show kijken. Maar ik wilde zó graag horen hoe hij klonk dat ik besloot om in ieder geval naar één nummer te luisteren. En hoeveel haast ik ook had, ik heb toch eerst Trueplay™ gebruikt om Arc af te stemmen op mijn woonkamer, die niet bepaald een standaard vorm heeft. Trueplay is verreweg mijn favoriete Sonos-functie. Het niet gebruiken is als rondrijden in een nieuwe auto zonder de stand van de bestuurdersstoel aan te passen en je favoriete radiozenders in te stellen. Je geniet nog steeds van het rijden, maar je mist wel een ervaring die helemaal op jou is afgestemd.

Ik zette mijn favoriete nummer in de wachtrij. Ik speel altijd hetzelfde lied als ik een nieuwe speaker test: “Rhiannon” van Fleetwood Mac. Ik luister al mijn hele leven naar die plaat, dus ik ken hem van binnen en van buiten. Heb je geen testnummer? Bekijk dan deze playlist met tracks die we hebben samengesteld om te laten zien waartoe je systeem in staat is. Ik ging op mijn bank zitten, en ben gaan luisteren zoals ik van Greg McAllister, Sound Experience Manager bij Sonos, heb geleerd om te luisteren.

Stilte voor dramatisch effect.

Er vielen me direct twee dingen op: ruimtelijkheid en helderheid. Wat bedoel ik met ‘ruimtelijkheid’? Niet alleen dat het geluid de ruimte vult (wat het uiteraard doet). Stel je voor dat je een stukje papier van 3 bij 3 centimeter en zes kleuren verf voor je hebt liggen. Je wordt gevraagd om een schilderij van je huis te maken, waarbij je al die kleuren moet gebruiken. Als je een vaste hand hebt, lukt het je misschien om een grove weergave te schilderen. Maar de voordeur zal niet echt duidelijk te zien zijn, en de bloemen in de bloembakken worden ook moeilijk. Een deel van de kleuren zal zich vermengen tot een modderig bruin geheel. Stel je nu eens voor dat je gevraagd wordt om hetzelfde te doen, alleen dan op een stuk papier van 1,5 meter bij 1,5 meter. Dat is het soort ruimtelijkheid dat Arc aan muziek geeft. Voor mij betekende het dat ik nieuwe lagen in “Rhiannon” hoorde die ik nog nooit eerder had gehoord. Naast die ruimtelijkheid is er dus ook die opvallende helderheid. De stemmen, gitaren, keyboards, bass en drums klinken allemaal kraakhelder en loepzuiver. Simpel gezegd: het nummer klonk fantastisch.

Tv-kijken met Arc: Geluid uit een galaxy far, far away

Het eerste tv-programma dat ik met Arc besloot te kijken was The Mandalorian, dat wordt gestreamd op Disney+. Geluid is onlosmakelijk verbonden met de Star Wars-wereld, dus dat leek me een ideale plek om te beginnen. Ik werd niet teleurgesteld.

Om het gebrul van de motoren van de Razor Crest en het gebrabbel van Baby Yoda te horen met dezelfde ruimtelijkheid en helderheid die ik had gehoord bij ‘Rhiannon’ was sensationeel. Zelfs zonder achterste surroundspeakers krijg je direct het gevoel dat je compleet wordt meegesleept als je naar Arc luistert. En dat komt, zoals Chris Davies, Senior Director Audio Engineering, het uitlegt, doordat “Arc een ultrabreed geluidsveld creëert door gebruik te maken van geoptimaliseerde ‘beam-forcing rays’. Deze stralenbundels laten geluid vanaf de muren weerkaatsen in je kamer om een écht meeslepende geluidsbeleving te creëren.” Met andere woorden: Arc stuurt het geluid niet alleen op jou af: hij maakt gebruik van geavanceerde technologie (en de informatie die je doorgeeft aan Trueplay over de grootte en akoestiek van je kamer) om geluid van de muren te laten weerkaatsen en je volledig te omringen met het geluidsveld van wat je kijkt. Het magische daaraan is dat het geluid je oren op precies hetzelfde moment bereikt. Volledig gesynchroniseerd.

Later, toen ik het licht dempte, gebeurde er iets dat even subtiel als geweldig is: het statuslampje op Arc dimde automatisch. Arc heeft een sensor die omgevingslicht detecteert en de helderheid van het statuslampje aanpast aan de hoeveelheid licht in de kamer. Nog zo’n klein voorbeeld van hoe Arc is ontwikkeld om niet op te vallen in je huis. Een laatste opmerking over Star Wars. Je kunt alles in het heelal streamen op Disney+. Inclusief de onlangs gepubliceerde documentaire van acht afleveringen Disney Gallery: The Mandalorian, waarin de productie van de serie en de iconische muziek uit de doeken wordt gedaan.

Wat is Dolby Atmos?

Zoals je wel merkt was ik nogal onder de indruk van Arc zelf. Zonder Sub. Zonder achterste surroundspeakers. Zonder Dolby Atmos. Maar Arc werd ontworpen om mee te evolueren met de razendsnelle ontwikkelingen op het gebied van home cinema-technologie. Dat betekent dat ik Dolby Atmos, de nieuwe gouden standaard voor thuisbioscoop-geluid, absoluut moest testen. Ik moest erachter komen wat Arc kon doen met een volledige Atmos-installatie.

Voordat ik daarover vertel is het handig om uit te leggen wat Atmos precies is. Op het internet is ontzettend veel videomateriaal en informatie te vinden over deze technologie. Ik zal het hier in mijn eigen woorden beschrijven. Vóór Atmos moesten de geluidselementen van een film of tv-programma worden toegewezen aan een bepaald kanaal (links, midden, rechts, linksachter, rechtsachter enz.). Met Atmos worden geluiden behandeld als objecten, en alle kanalen werken samen om die geluiden naar verschillende delen van de kamer te sturen. En nu wordt het echt cool: Atmos voegt daar hoogte aan toe. Arc maakt dit mogelijk door gebruik te maken van omhoog gerichte drivers die het geluid vanaf het plafond naar jouw oren laten weerkaatsen. Hierdoor zijn al die geluiden te horen. Niet alleen op een horizontaal vlak, maar overal in de totale driedimensionale ruimte van je kamer. Wat betekent dit voor jouw luisterbeleving? Ik hoopte al dat je die vraag zou stellen.

Films met Arc: de Dolby Atmos-beleving

Ik heb een Sub en twee Sonos One SL achterspeakers aan Arc gekoppeld. Ik heb Trueplay gebruikt om mijn systeem opnieuw af te stemmen (vanwege het toevoegen van de achterspeakers). Ik heb popcorn gemaakt, en ben gaan zitten om naar Mad Max: Fury Road te kijken. Vanaf de allereerste scène werd het me direct duidelijk waarom Atmos dé nieuwe standaard is voor home cinema-geluid. In de openingsscène wervelde er een stroom aan stemmen en omgevingsgeluiden om me heen. Het was verrassend en spannend, en ik ben op een compleet andere manier tegen het woord ‘meeslepend’ aan gaan kijken. De daaropvolgende twee uur had ik echt het gevoel dat ik deel uitmaakte van wat er gebeurde in de film. Het sounddesign van de film is gedurfd en spannend, en als je er in Atmos naar kijkt voegt dat lagen toe aan de beleving. Tegelijkertijd kon ik elk gesproken woord perfect verstaan. Zelfs tussen de donderende muziek en de stortvloed aan epische geluidseffecten door. Zoals Chris Jenkins, de met een Oscar bekroonde geluidstechnicus en lid van de Sonos Soundboard me later zou vertellen, vormen dialogen de ruggengraat van elke film. Zelfs zonder dat Spraakversterking was ingeschakeld gaf Arc de dialogen kraakhelder weer. En dan zijn er nog de stille momenten in de film. Serene scènes met zachte geluiden en gefluister. Door de sonische precisie van Arc waren die scènes voor mij net zo spannend als de scènes die bomvol actie zaten.

Maar het meest interessante en meest indrukwekkende aspect van de Atmos-beleving is misschien wel dat niets van dit alles gemaakt overkomt. Hoewel de geluiden overal om je heen te horen zijn, doet dat heel natuurlijk aan. Je wordt niet plotseling afgeleid van wat er op het scherm gebeurt door een willekeurig geluid achter je. Het voelt allemaal of het zo hoort, en uiteindelijk zorgt dit ervoor dat je je nog meer laat meeslepen door de wereld op je tv-scherm.

Een gesprek met Chris Jenkins

Nadat ik Mad Max: Fury Road had gezien wilde ik dieper graven. Wat ik wilde was een kijkje onder de motorkap, maar dan vanuit het oogpunt van een maker. Ik wist ook dat Chris Jenkins, die verantwoordelijk was voor het soundmix van Mad Max: Fury Road en daar een Oscar voor won, lid was van de Sonos Soundboard. Hij werkte mee aan het afstemmen van Arc. Dat betekent dat de manier waarop ik de film beleefde met Arc precies was zoals hij dat wilde. Daar moest ik meer van weten.

We spraken af voor een Zoom-gesprek. Het eerste wat ik te weten kwam, was dat hij tijdens zijn werk aan de film met regisseur George Miller en de rest van het team bijeenkwam om tijdens sessies van zes(!) uur 15 minuten van de film te bespreken. Laat dat eens inzinken. Vijftien minuten film. Sessies van zes uur. Zó belangrijk is geluid dus voor de film. Uiteraard kon Jenkins zich zelfs de allerkleinste details van de film herinneren die ik aanhaalde.

Aan het begin van ons gesprek legde Jenkins uit hoe het kwam dat luisteren naar Dolby Atmos op Arc niet gemaakt aanvoelt: “Er zijn bepaalde regels die je vaststelt (en soms overtreedt) bij geluid in films”, legde hij uit. “Als je een stem te ver buiten het scherm plaatst, wordt de concentratie van de luisteraar daardoor doorbroken. Er zijn bepaalde geluiden die je als het ware overal kunt plaatsen. Muziek bijvoorbeeld, of natuurgeluiden. Hoe specifieker een geluid wordt, des te meer we het verwachten te horen uit de richting waar het visueel vandaan komt.”

Bij Mad Max: Fury Road koos hij ervoor om zich in de allereerste scène van de film niet aan die regel te houden. “Aan het begin van de film hoor je al die kleine geluiden om je heen wervelen”, vertelde hij. “Neem bijvoorbeeld die stem van dat kleine meisje dat ‘Max’ fluistert, die daarna door blijft echoën. Op heel veel releases vóór Dolby Atmos was dat detail niet te horen. Als je dan ineens de Atmos-versie op Arc hoort, denk je ‘Oh, wow’, omdat die geluiden niet uit dezelfde drie speaker-drivers proberen te komen. Als je al die ruimte hebt waarin er plaats is voor al die geluiden, kan je oor je vertellen: ‘Ja, die stem zit hier. En dit geluid hoor ik daar.’” Vervolgens legde Jenkins uit waarom hij inging tegen de regels voor waar stemmen vandaan zouden moeten komen. “Je kunt het oor van de luisteraar dirigeren naar waar je informatie wilt prioriteren. In het geval van Mad Max is de stem van dat meisje heel belangrijk, omdat ze een cruciaal personage is in het leven van Max. Uiteindelijk wil je de zuiverste weergave van al die details die de filmmakers erin hebben gestopt horen. Het begin van Mad Max is voor mij een goed voorbeeld van hoe je je echt bewust kunt zijn van ruimte, en van geluiden die elkaar niet in de weg zitten.” We spraken ook over hoe het is om als geluidstechnicus het geluid van een film te kunnen mixen voor Atmos. “Er is gewoon zoveel ruimte”, legde Jenkins uit. “Je kunt een scheiding aanbrengen tussen sounddesign en muziek, terwijl je tegelijkertijd de dialogen ‘beschermt’. Je kunt dus stille fluisteringen van een acteur tegenkomen, maar in plaats van dat je al het geluid van de muziek dempt om er zeker van te zijn dat het wordt gehoord, kun je gewoon meer ruimte creëren rondom dat gefluister. Met Atmos kun je de soundtrack vormgeven rond verschillende elementen, op een manier die gewoon niet mogelijk is met alleen een linker-, midden- en rechterkanaal. Je bent als het ware afwisselend aan het scherpstellen, maar dan met geluid.”

Aan het eind van het gesprek liet Jenkins de techniek voor wat het was, en richtte hij zich op wat er echt toe doet bij de home cinema-beleving. “Waar het om gaat, is het vertellen van het verhaal”, zei hij. “We willen een zo kort mogelijke afstand tussen de maker of schrijver of acteur en het oor van de luisteraar bewerkstelligen. Daarom halen we zoveel mogelijk weg uit het midden. Het midden is de warboel, als het ware. En dan, of het nu dialogen uit een film uit 1939 of de nieuwste content betreft, gaat het er nog steeds om dat je de meest transparante vorm vindt om het verhaal over te brengen.”

Terwijl deze post zich richting publicatie begeeft, werken we nog steeds vanuit huis. De afgelopen paar weken heb ik meer muziek geluisterd en favoriete films herbekeken dan ooit tevoren. En dat doet me goed. Door ernaar te luisteren met Arc kreeg het herbeluisteren en herbekijken van oude favorieten en nieuwe, frisse dingen iets inspirerends.

*Sonos may earn a portion of sales from products that are purchased through our site as part of our affiliate partnerships.